Powrót do strony ze spisem książek

Das Mittelalter hört nicht auf. Über historisches Erzählen

Autor: Valentin Groebner

Zdaniem Groebnera jesteśmy świadkiem pewnego paradoksu. Z jednej strony wieki średnie obecne są szeroko w kulturze masowej, obraz rycerza funkcjonuje w wyobraźni masowej, wielu zapaleńców poświęca swój czas i trud na drobiazgową rekonstrukcję broni średniowiecznej, z drugiej zaś spada zainteresowanie epoką z punktu widzenia naukowego. Zmusza to więc do zastanowienia się, jaka ma być przyszłość studiów średniowiecznych, jeśli nie mają stać się one tylko domeną garstki postrzelonych zapaleńców, dla których historia kończy się około roku 1500, to, zaś co było później, jest tylko przedmiotem spekulacji i domysłów.

Wszystkie uzasadnienia tego, dlaczego warto jest znać historię wieków średnich, które powszechnie w środowisku mediewistycznym bywają przytaczana wydają się autorowi niewystarczające. Jego koledzy po fachu skłonni są traktować epokę, którą uczynili przedmiotem swoich studiów jako sposób na nabranie dystansu do świata, który ich otacza. Średniowiecze jest dla nich rodzajem współczesności, którą przeżywają 500, 700 czy 1000 lat wstecz. Jest to jednak świat, nad którym panują, ponieważ bez sprzeciwu poddaje się on ich metodom badawczym i w którym zamiast chaosu współczesnej popkultury, panuje chłodny porządek katedry gotyckiej czy filozofii scholastycznej. Inni zaś, ci bardziej zaangażowani w rzeczywistość, która ich otacza, skłonni są widzieć w Europie przednowoczesnej punkt odniesienia dla krytyki nowoczesności. Wychodząc bowiem poza świat współczesny, można lepiej i dokładniej dojrzeć mechanizmy, które nim rządzą, patrząc na nie przez pryzmat epoki średniowiecza. Trzecim wreszcie powodem, który jednak rzadko bywa wymieniany, ale istnieje jakby implicite w myśleniu o historii średniowiecznej, jest przekonanie, że w tych czasach tkwią fundamenty współczesnej kultury, że, co więcej, świat dzisiejszy można tylko wtedy zrozumieć, patrząc na niego okiem mediewisty.

Więcej o publikacji przeczytać można w artykule “Czemu służy studiowanie historii średniowiecznej?”.

Subskrybuj newsletter serwisu Historia i Media. Dzięki temu w twojej skrzynce email pojawią się informacje o nowych artykułach dostępnych w serwisie. Dla osób zarejestrowanych przygotowaliśmy również konkursy, w których wygrać można książki historyczne. Nie wysyłamy żadnych reklam. W każdej chwili możesz zrezygnować z subskrypcji.