Formy upamiętnienia

Jesteśmy świadkami coraz większego zainteresowania profesjonalnych historyków studiami feministycznymi, tematyką gender i queer. W popularyzacji tych badań internet pełni niezwykle ważną rolę. Przykładem na to jest najnowszy projekt OutHistory.org, oparty o formułę wiki serwis stanowiący podstawę publicznie dostępnego repozytorium wiedzy o zagadnieniach dotyczących historii osób i środowisk LGBTQH (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer, Heterosexual).

Tomasz Kozak, Pozór Wzniosłości (Między historią i post-historią) – Nowoczesność – kiełznając „pierwszą” naturę, czyli przyrodę – rozpętała naturę „drugą”, czyli historię. Ponowoczesność z kolei, (a ściślej – późna nowoczesność) nie rezygnując z opanowania natury pierwszej, próbuje na różne sposoby przezwyciężyć tę drugą (a przynajmniej dojść z nią – by tak rzec – „do ładu”). [...]

David J. Staley jest autorem bardzo interesującej książki: „Computers, Visualization and History – how new technology will transform our understanding of the past”. Książka w całości zajmuje się zagadnieniami związanymi z metodologicznymi podstawami konstruowania oraz stosowania wizualizacji, których nie jednak należy w żadnym wypadku mylić z ilustracjami.
Szczególne miejsce w pracy większości historyków, których można potocznie [...]

Nakładem wydawnictwa Znak ukazała się najnowsza książka Normana Daviesa Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo. Dzięki uprzejmości wydawnictwa publikujemy treść artykułu wstępnego tej publikacji. Norman Davies przedstawia w nim złożony problem pamięci o II wojnie światowej i upamiętniania jej historii: Wszystko to wskazuje na postępujący rozpad pamięci, na to, że historię czasu wojny [...]

Czy metodologia oral history sprawdzi się w kontekście światów gier on-line? Na Uniwersytecie stanu Texas w Austin realizowany jest projekt zmierzający do wypracowania metod archiwizacji historii wirtualnych światów takich jak Second Life, Ultima Online czy World of Warcraft. Koordynatorem inicjatywy jest profesor Megan Winget. Jak sama przyznaje, cyfrowa rzeczywistość to wielkie wyzwanie dla archiwistów. Jej [...]

Stephen Mihm, profesor historii z University of Georgia opublikował w maju tego roku na stronach The Boston Globe interesujący artykuł podejmujący temat wpływu internetu na badania i edukację historyczną. Rozwój internetu, powstawanie nowych narzędzi i coraz większa ilość dobrej jakości zasobów historycznych dostępnych online sprawiają, że Sieć stała się przestrzenią uprawiania historii. Co prawda wciąż [...]

Rynek polskich filmów historycznych oraz programów telewizyjnych nawiązujących do naszych dziejów wydaje się obecnie niezwykle ożywiony. Jeszcze nie tak dawno wycieczki szkolne oblegały „Katyń” Andrzeja Wajdy, od początku sierpnia w kinach oglądać można „My Cichociemni” (o którym pisaliśmy tutaj), planowane są nowe produkcje historycznej Sceny Faktu Teatru Telewizji. Brakuje jednak wciąż współczesnej filmowej próby [...]

Można powiedzieć, że web 2.0 w historii trzyma się nieźle. Hull Media poinformował dziś o uruchomieniu wersji beta serwisu Wereyouthere.com. To kolejny już projekt społecznościowego opisywania historii. Istnieją miejsca i momenty, które uzyskały ważne znaczenie historyczne i są wspólnym doświadczeniem tysięcy ludzi – doskonałym przykładem takiego wydarzenia jest atak terrorystyczny na USA z 11 września [...]

Na stronach Polskiego Radia dostępna jest interesująca audycja, której tematem są nowe formy upamiętniania Powstania Warszawskiego. Do audycji z cyklu „Sezon na Dwójkę” Jerzy Kisielewski zaprosił Pawła Babińskiego z Grupy Rekonstrukcji Historycznej “Parasol” i Karol Mazur z Działu Edukacji Muzeum Powstania Warszawskiego.
Przykład Powstania Warszawskiego doskonale obrazuje zmiany, jakie dokonują się w społecznych zachowaniach wobec pamięci. [...]

Czy piosenka może być nośnikiem świadomości historycznej? Czy może upamiętniać przeszłość? 1 sierpnia Muzeum Powstania Warszawskiego zorganizowało akcję muzyczną Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki. Zebrani licznie na Pl. Piłsudskiego ludzie – razem ze specjalnie wybranym na tę okoliczność zespołem – śpiewali oryginalne powstańcze piosenki, upamiętniając wydarzenia z 1944 roku. Była to doskonała okazja do bardzo osobistego [...]

30 lipca w Muzeum Powstania Warszawskiego odbył się finał II ogólnopolskiego konkursu na komiks o Powstaniu Warszawskim „Powstanie ’44 w komiksie”. I nagrodę zdobył Rafał Bąkowicz, autor pracy pt. „Sierpień”. Zadałem Rafałowi kilka pytań o pamięć Powstania i możliwości doświadczenia rzeczywistości tamtych historycznych wydarzeń. Czy można upamiętnić Powstanie filmem komediowym? Czy może istnieje jedyna odpowiednia [...]

Przedstawicielki Feminoteki i Społecznego Monitora Edukacji, inicjatywy kontrolującej zmiany w oświacie wystosowały list otwarty do minister edukacji Katarzyny Hall, w którym między innymi zwracają uwagę na problem obecności tematyki kobiecej w treści programów nauczania historii w polskich szkołach.
Równocześnie pragniemy zwrócić uwagę Pani Minister, na sposób, w jaki sformułowana jest podstawa programowa z historii. Niepokoi nas [...]

Zapraszamy do obejrzenia dziesięciominutowego wystąpienia prof. Jacka Kochanowicza podczas finału XII Konkurs „Historii Bliskiej” 9 czerwca 2008 roku (Zamek Królewski, Warszawa). W swoim wykładzie Jacek Kochanowicz analizuje pojęcie „małej ojczyzny” i ocenia rezultaty XII Konkursu „Historii Bliskiej”. Podejmuje też kwestię wpływu nowych technologii na pamięć o przeszłości. Więcej informacji o konkursie znaleźć można na stronie [...]

Wątki historyczne pojawiły się na wystawie “Opowiedziane inaczej…”, którą oglądać można od piątku w gdańskim CSW Łaźnia. Przygotowana przez kurator Bożena Czubak wystawa prezentuje między innymi materiały pochodzące z wydanej w 2005 roku książki Zbigniewa Libery i Darka Foksa Co robi łączniczka. Książka Libery i Foksa dotyczy pamięci Powstania Warszawskiego, pamiętanego jednak nieinstytucjonalnie i nieoficjalnie, [...]

Zapraszamy na konferencję naukową „Archeologia eksperymentalna, rekonstrukcja historyczna – możliwości badawcze II”, która odbędzie się we Wrocławiu w dniach 15-17 maja 2008 roku. Jaki wpływ na naukę mają rekonstrukcje? Jakie teorie udało się udowodnić bądź obalić dzięki archeologii eksperymentalnej? Na te pytania odpowiedzą zaproszeni na konferencję goście.
Spotkanie otworzy prof. dr. hab. Jerzy Piekalski. Daria Dąbal [...]

Rysunek od zawsze był narzędziem w rękach władzy. Nasi praprzodkowie wykorzystywali go do zapisu swoich heroicznych polowań czy walk z innymi plemionami utrwalając je na skalnej ścianie. Ważne wydarzenia polityczne i religijne cywilizacji Egipskiej wymalowywano za pomocą obrazkowego pisma – hieroglifów. Średniowieczne ikony nie stroniły od ilustrowania Biblii i żywotów świętych w sposób zahaczający niekiedy [...]

Zapraszamy na wydarzenia i prezentacje artystyczne dotyczące tematyki pamięci i historii. Zachęcamy do lektury artykułów opisujących relacje między sztuką a historią.
Zdzisław Pidek. Pamiętamy – do 25 maja w gdańskiej Łaźni oglądać można wystawę prezentującą prace Zdzisława Pidka, autora realizacji pomnikowych dla miejsc szczególnych w najnowszej historii Polski, związanych z pamięcią o ofiarach m.in. zbrodni katyńskiej. [...]

Muzeum Powstania Warszawskiego uznawane jest nie tylko za najnowocześniejszą placówkę muzealną w Polsce, ale wyróżnia się także intensywnością swojej obecności w internecie. Obok stron informujących o działaniu instytucji online znaleźć można galerię, forum internetowe i – od niedawna – przygotowane we współpracy z portalem WP.pl Wirtualne Muzeum. Oprócz tego w ramach akcji “Pamiętam. Wspieram” uruchomiono [...]

W związku z 65 rocznicą wybuchu powstania w warszawskim getcie w intrenecie pojawił się serwis „Kadysz dla nieobecnych”. Strona jest wspólną inicjatywą władz Warszawy i Fundacji Shalom, została zrealizowana według pomysłu Gołdy Tencer.
Autorzy deklarują, że serwis ma stać się miejscem pamięci o polskich Żydach: Mamy nadzieję, że dzięki stronie „Kadysz dla nieobecnych” użytkownicy Internetu zyskają [...]

O polityce historycznej z prof. Wojciechem Roszkowskim, historykiem i posłem do Parlamentu Europejskiego, rozmawiają Konrad Rajca i Tomasz Stefanek. Wywiad ukazał się w czasopiśmie Nowe Kryteria.
Przez lata zajmował się Pan badaniem historii, a teraz znalazł się Pan w świecie polityki. Jaka jest rola historyka w tym świecie? Czy wiedza i umiejętności dają mu jakąś przewagę?
Wykształcenie [...]