Małgorzata Dąbrowska i Piotr Frąckowiak to założyciele nowego bloga historycznego poświęconego badaniom regionalistycznym Historiaregionalna.pl. Celem ich inicjatywy jest integrowanie regionalistów oraz wspieranie wymiany wiedzy i doświadczeń związanych nie tylko z badaniami tego typu, ale także organizowaniem projektów edukacyjnych, pozyskiwaniem finansowania czy tworzeniem archiwów gromadzących zbiory dokumentujące lokalną historię.

W pierwszej opublikowanej na blogu notce Czy warto się zajmować historią regionalną? Małgorzata Dąbrowska przedstawia bardzo pozytywną wizję historii regionalnej, która umiejętnie odkrywana i wykorzystywana przyczyniać ma się nie tylko do zwiększania świadomości historycznej mieszkańców, ale nawet do ich integracji i aktywizacji czy do rozwoju turystyki. Trudno zgodzić mi się z tak bardzo optymistycznym ujęciem historii regionalnej – jeśli ma być w niej zachowana pewna krytyczna wartość, powinna przecież dotykać także tematów trudnych i w ramach rozmaitych inicjatyw edukacyjnych je przepracowywać. Doświadczenie biedy, przemocy i wojny czy trudnych relacji narodowościowych to ważna materia historii regionalnej, być może z bliskiej perspektywy nawet łatwiej je dostrzec. Czy o radzeniu sobie z trudną przeszłością na poziomie lokalnym autorzy również będą chcieli pisać na swoim blogu?

Naszym zdaniem historii „optymistycznej” od „traumatycznej” nie można rozdzielić. W pierwszym wpisie pozytywne jest jak najbardziej nasze nastawienie do poznawania historii regionalnej, ale nie mamy zamiaru stronić także od tematów trudnych. Mamy nadzieję, że w miarę rozwoju strony, takie wątki również uda nam się poruszyć. Trudno nam jednak zgodzić się z tezą, że doświadczenia biedy, przemocy i wojny czy trudnych relacji narodowościowych to nie jest materiał dający się w przełożyć na rozwój lokalnej społeczności, kształtowanie postaw patriotycznych czy atrakcyjność turystyczną. Właśnie ta trudna strona historii pozwala nierzadko zrozumieć historyczne wybory naszych poprzedników. Poznanie okoliczności tych wyborów, tragedii, wojen czy innych konfliktów jak najbardziej wpływa na kształtowanie się zbiorowości, edukuje i wzbudza emocje. Na takich podstawach można rozwinąć postawę patriotyczną czy zrobić z nich walor turystyczny równie dobrze jak opierając się na pozytywnych aspektach dziejów.

Być może dobrą inspiracją do bardziej krytycznego spojrzenia na historię regionalną jest wydana niedawno po polsku książka Enzo Traverso Historia jako pole bitwy (Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2014). W rozdziale Europa i jej pamięci / Przepływy i konflikty wskazuje on na problem formatowania historii do postaci religii obywatelskiej i użytecznego narzędzia wychowawczego i integracyjnego.

Zapraszam na stronę historiaregionalna.pl oraz jej profil na Facebooku.