Za początek fotografii przyjmuje się rok 1839, kiedy to została ogłoszona technika utrwalania obrazu w wyniku naświetlania zwana dagerotypią. Proces ten został opracowany przez Josepha Nicéphore’a Niépce’a i Louisa Jacques’a Daguerre’a. Pierwsze zdjecie udało się Niépce’owi utrwalić w 1826 roku (Widok z okna w Le Gras), a do jego naświetlenia potrzebował od 8 godzin do paru dni – źródła różnią się w podawanym czasie. Obraz utrwalany był na wypolerowanej posrebrzanej miedzianej płytce pokrytej warstewką jodu srebra. Już po śmierci Népce (1833 r.) Daguerre odkrył i 1838 roku opatentował sposób umożliwiający znaczne skrócenie procesu naświetlania.

Louis Daguerre, „The Boulevard du Temple” (1838). Źródło: Wikipedia

Zdjęcie Boulevard du Temple pochodzi z 1838 roku i jest autorstwa samego Louisa Daguerre’a. Przedstawia dość ruchliwy i modny fragment Paryża. Pozorna pustka na zdjęciu bierze się właśnie z dość długiego procesu naświetlania, który w przypadku tego zdjęcia trwał ok. 7 minut. Ludzie i pojazdy pozostające w ruchu nie zostały utrwalone na płytce, za to w dolnym lewym rogu można zobaczyć dwie postaci: mężczyznę korzystającego z usług pucybuta. Sylwetka mężczyzny jest lepiej widoczna, zapewne musiał stać dość nieruchomo, nieco rozmazane artefakty na zdjęciu tuż za jego plecami to prawdopodobnie jego powiewający płaszcz lub peleryna. Zdjęcie to jest obecnie uważane za najstarszy wizerunek człowieka utrwalony w ten sposób.

Dagerotypy przedstawiają lustrzane odbicie rzeczywistosci, podobnie jest i w opisywanym przypadku. W artykule 1838 : The first photograph of a human being Amandy Uren możemy zobaczyć symetrycznie odwrócone zdjęcie jak i zbliżenia innych osób prawdopodobnie uchwyconych na przedstawionej fotografii.

Amanda Uren jest członkinią bardzo ciekawego zespołu skupionego wokół Retronaut.com. Jest to serwis założony i prowadzony przez Chrisa Wild’a, byłego współpracownika Europeany.
Sam serwis, nazywany przez założyciela fotograficznym wehikułem czasu, ma za zadanie pokazywać przeszłość w wyjątkowych zdjęciach, wymykających się typowej narracji, którą przyjęliśmy dla lat przeszłych.

„Te zdjęcia nie tyle pokazują uchwyconą codzienność przeszłości, co inną wersję owej codzienności”. Retronaut „to cyfrowa kolekcja dziesiątków tysięcy zdjęć z przeszłości, które maja jedna cechę wspólną – każde z nich ma moc zachwiania Twoim postrzeganiem czasu”.

Serwis pozwala na alfabetyczne, chronologiczne i tematyczne przeszukiwanie kolekcji zdjęć. Można również przeglądać je według rankingu popularności oraz tworzyć swoje własne kolekcje, nazywane w serwisie kapsułami czasu. Ciekawą funkcją jest też możliwość zdefiniowania przedziału czasowego, w którym miały zostać wykonane fotografie. Zdjęcia w serwisie pochodzą zarówno z dostępnych zasobów on-line jak i zbiorów znalezionych w tradycyjnych archiwach i zdigitalizowanych przez współpracowników projektu.

We wrześniu b.r. wyszedł album Retronaut: The Photographic Time Machine autorstwa Chrisa Wild’a będący wyborem ok. 400 najciekawszych zdjęć z kolekcji cyfrowej.

I jeszcze o dagerotypach:

Już w rok po omawianym na początku zdjęciu, w roku 1839, niejaki Robert Cornelius – pionier amerykańskiej fotografii, wykonał swój autoportret techniką dagerotypu. Jest to pierwsze znane nam selfie w historii.

„RobertCornelius” by Robert Cornelius – Library of Congress; Transferred from en.wikipedia, Original uploader was Blackmagictea at en.wikipedia, 2006-07-17 (original upload date). Licensed under Public domain via Wikimedia Commons.

Ciekawymi przykładami niezwykłej dokładności jakimi cechowały się dagerotypy są przedstawienia Cincinnati pochodzące z 1848 roku. Widać na nich nie tylko miasto widziane z drugiego brzegu rzeki, ale i jego mieszkańców. Parę lat temu pracownicy University of Rochester zakładali, że są to pierwsze plenerowe zdjęcia, na których udało się uchwycić ludzkie postacie.
Tutaj natomiast można obejrzeć współczesny film o tym jak powstaje dagerotyp:

Dan Carrillo: Daclotype from Patrick Richardson Wright on Vimeo.