Polskie materiały ze zbiórek Europeana 1989

lego

W portalu Federacji Bibliotek Cyfrowych udostępniono archiwum gromadzące zbiory z publicznych akcji digitalizacyjnych organizowanych w ramach inicjatywy Europeana 1989 w czerwcu 2013 roku. Opublikowano zbiory ze spotkań w Warszawie (8-9.06.2013), Poznaniu (14-15.06.2013) i w Gdańsku (21-22.06.2013). Obok tego w archiwum umieszczono materiały digitalizowane w ramach tej samej akcji na Litwie, Łotwie, Estonii, w Czechach, w Niemczech i na Węgrzech. W Polsce w ramach akcji Europeana 1989 zdigitalizowano 138 obiekty, w Czechach – 266, na Litwie – 319, w Niemczech – jak dotąd jedynie 25 w czasie dwóch tegorocznych zbiórek w Berlinie i Lipsku. Część pozyskanych w Niemczech materiałów jest jeszcze opracowywana.

Warto zastanowić się, dlaczego tak mało zbiorów udało się pozyskać. Być może głównym problemem był dystans wobec Europeany i innych instytucji prowadzących ten projekt: przekazanie im swoich zbiorów, nawet jeśli wyłącznie w postaci cyfrowej, wymagało jednak jakiegoś poziomu zaufania. Trudniej zafufanie to wypracować instytucji międzynarodowej czy instytucjom centralnym, łatwiej jest w przypadku instytucji niewielkich i bliskich, co pokazuje program Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej, gdzie archiwa cyfrowe organizowane są przy bibliotekach gminnych. Nie wszyscy akceptują także interpretwanie 1989 roku jako czasu rewolucyjnego przełomu, odmowa udziału w projekcie mogła być wyrazem takiej postawy.

Kontekstem, bo raczej nie uzupełnieniem tych zbiorów jest niedawne opublikowanie w prowadzonym przez Narodowy Instytut Audiowizualny portalu NINATEKA kolekcji archiwum transformacji ’89, dokumentującej obrady okrągłego stołu.

Zdjęcie dziecka bawiącego się swoim pierwszym zestawem klocków LEGO. (1988), fot. Andrzej Zajdel (CC BY-SA), źródło