Fundacja Nowoczesna Polska udostępniła niedawno zestaw materiałów do wykorzystania przy prowadzeniu kursu własności intelektualnej na uczelni.

Przygotowano podręcznik dla studentów (opublikowany w formacie PDF i HTML), slajdy dla prowadzących zajęcia oraz źródła do dalszej edycji i tworzenia własnych wersji materiałów dydaktycznych. Wkrótce skorzystać będzie można także z gotowego testu sprawdzającego wiedzę przekazywaną w ramach kursu.

Tytuł kursu może się wydawać – szczególnie starszym czytelnikom – nieco ironiczny. Nie bez przyczyny. „Własność intelektualna” to temat w ostatnich latach często kontrowersyjny, a język, którym mówimy o problematyce praw autorskich i własności przemysłowej jest oplątany gęstą siatką znaczeń, definicji i stojących za nimi przekonań ideologicznych i politycznych.

Staraliśmy się skupić na podstawach. Najistotniejsze wydawało nam się zrozumienie przez studenta logiki i mechaniki działania systemu monopoli intelektualnych – w praktyce bowiem skomplikowane i szczegółowe problemy rozwiązywać będziemy w konsultacji z doświadczonym prawnikiem, a wtedy istotne jest przede wszystkim żeby zrozumieć, co prawnik chce nam powiedzieć.

Szczegółowo omówiliśmy te aspekty praw wyłącznych, które wymagają od nas podejmowania samodzielnych decyzji: zagrożenia plagiatem i naruszenia praw osobistych, poprawne cytowanie i zakres dozwolonego użytku, podpisywanie umów prawnoautorskich i korzystanie z usług organizacji zbiorowego zarządzania, zakres ochrony patentowej i znaków towarowych, korzystanie z programów komputerowych i mechanizm wolnych licencji.

Jednocześnie chcieliśmy zaproponować szersze spojrzenie na systemy praw wyłącznych, osadzając je w kontekście kulturowym i cywilizacyjnym. Nie można być świadomym obywatelem społeczeństwa informacyjnego, jeśli nie będziemy rozumieć wpływu tych mechanizmów prawnych na rzeczywistość. Problemy takie jak patentowanie leków i roślin czy restrykcyjne ściganie naruszeń praw autorskich są przedmiotem społecznych napięć w różnych zakątkach globu. Sądzimy, że zabierając głos w debacie publicznej warto opierać się na wiedzy, a nie emocjach.

Kurs został przygotowany w taki sposób, aby na jego podstawie w ciągu 15 godzin (6 wykładów i test kończący zajęcia) można było zrealizować podstawowe zagadnienia, znajdujące się w programach nauczania przedmiotu „Własność intelektualna”.

Materiały do prowadzenia kursu dostępne są na stronie prawokultury.pl/kurs/.