Pod koniec września w Vancouver odbyła się organizowana przez UNESCO międzynarodowa konferencja The Memory of the World in the Digital Age: Digitization and Preservation. Jej celem było wypracowanie ogólnych rekomendacji dotyczących zabezpieczania, zarządzania i udostępniania informacji i zasobów dziedzictwa kulturowego w internecie. Organizatorem wydarzenia była Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich (The International Federation of Library Associations and Institutions, IFLA), która wspólnie z kilkoma międzynarodowymi podmiotami zrzeszającymi muzea (International Council of Museums) i archiwa (International Association of Sound and Audiovisual Archives, International Council on Archives). Współorganizatorem konferencji była też Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO), co dość wyraźnie pokazuje, że wątek praw autorskich był tam silnie obecny.

Efekty konferencji tego typu mają głównie polityczny i strategiczny charakter – takie są też zalecenia zapisane w szkicu deklaracji, która ma zostać przyjęta przez UNESCO. Do 19 października na adres [email protected] wysyłać można komentarze do wstępnej wersji tego dokumentu.

W treści projektu deklaracji czytamy o prawie do informacji jako jednym z podstawowych praw człowieka, o znaczeniu digitalizacji jako narzędzia zabezpieczania zasobów informacyjnych oraz o tym, że wyzwania związane z digitalizacją i zabezpieczaniem zbiorów cyfrowych (digital preservation) dotyczą każdego kraju niezależnie od poziomu jego rozwoju.

Oprócz podkreślenia znaczenia sprawnego zarządzania prawami autorskimi i konieczności wprowadzania odpowiednich rozwiązań prawnych, ułatwiających digitalizację i korzystanie z zasobów, w szkicu deklaracji znajdujemy zalecenie wdrożenie w działania poszczególnych krajów polityki otwartościowej:

There is a pressing necessity to establish a roadmap proposing solutions, agreements and policies for implementation by all stakeholders and corresponding to national and international priorities which include the right to information, open government, open data and electronic government;

Dobrym – i funkcjonującym już – wzorem takiej polityki jest przygotowany przez amerykańskie archiwa (NARA) Open Government Plan. Jego zapisy regulują nie tylko zasady udostępniania zdigitalizowanych zbiorów archiwalnych, ale wpływają też na model zabezpieczania dokumentów wytwarzanych w ramach administracji publicznej.

Deklaracja zaleca krajom – członkom UNESCO:

a. develop public policies enabling preservation of digital heritage in a rapidly changingtechnological environment;
b. cooperate with library, archive, museum and other relevant organizations in the elaborationof legal frameworks that support preservation of and access to digitized cultural heritage;
c. develop strategies for open government to create and maintain the basis of trust and reliancein governmental records;

Wstępny tekst szkicu deklaracji z Vancouver dostępny jest na Scribd.com.