Rocznik Antropologii Historii

Jacques Le Goff w rozmowie z Pawłem Rodakiem (opublikowanej w książce Pismo, książka, lektura. Rozmowy: Le Goff, Chartier, Hebrard, Fabre, Lejeune, Warszawa 2009) zdefiniował antropologię historyczną w taki sposób:

Antropologia historyczna to badanie ewolucji ludzkich społeczeństw. W słowie „antropologia” zawiera się człowiek we wszystkich aspektach: od materialnych, aż po intelektualne i duchowe […]

Jego zdaniem antropologia historyczna ma trzy zasadnicze założenia: 1) jest historią społeczną, nakierowaną na człowieka historią humanistyczną 2) proponuje budowanie całościowych obrazów przeszłej rzeczywistości bez podporządkowania jednej tylko dziedzinie 3) próbuje ukazać ewolucję, społeczności ludzkie w trakcie przemian.

Promocja takiej metodologii badania przeszłości jest na pewno trudna w kraju, w którym kluczowe książki z tego nurtu tłumaczone są nawet po 30 latach po publikacji (jak w przypadku Powrotu Martina Guerre’a Natalie Zemon Davis, wydanej w oryginale w 1983 roku, w Polsce – dopiero w 2011). W 2009 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim uruchomiono specjalność antropologia historyczna. Niedawno natomiast ukazał się pierwszy numer nowego pisma naukowego – „Rocznik Antropologii Historii”. Jak czytamy we wstępie:

RAH budować ma trwałą przestrzeń rozwoju współpracy między historiografią a antropologią kulturową oraz odpowiadającymi im metodologiami w zakresie wielopłaszczyznowych badań nad przeszłością i funkcjonowaniem jej obrazów w ludzkich kulturach. Łamy naszego czasopisma są jednak również otwarte dla przedstawicieli innych dyscyplin humanistyki, zwłaszcza literaturoznawstwa, religioznawstwa, filozofii czy socjologii, które podejmują się badań nad przeszłością i jej przedstawieniami w kluczu kulturowym.

Spis treści pierwszego numeru dostępny jest pod tym adresem.

Przy okazji publikacji pierwszego numeru pisma jego redaktorzy zachęcają do udziału w ankiecie podejmującej temat etyki w badaniach przeszłości. Termin nadsyłania odpowiedzi został przedłużony do 13 maja. Szczegółowe pytania ankiety oraz informacje organizacyjne znaleźć można na tej stronie.

Szkoda, że twórcy nowego pisma nie zdecydowali się na model otwartego dostępu, który z pewnością zwiększyłby jego zasięg już na starcie. Jak poinformował mnie redaktor naczelny RAH, dr Wojciech Piasek:

Zgodnie z wymogami ministerstwa artykuły zawarte w piśmie będą wkrótce dostępne w elektronicznych bazach. Zawartość pisma prezentowana będzie stopniowo na stronach www RAH. Pismo ma również swoją stronę na Facebooku. To zapewnia wystarczającą obecność pisma w sieci