Idea citizen science (nauka obywatelska) polega (w dużym skrócie) na realizowaniu działań naukowych w oparciu o potencjał wolontariuszy i osób nieposiadających formalnego wykształcenia kierunkowego. O takiej współpracy między naukowcami i społecznością można mówić w przypadku projektów takich ja SETI@home czy U.S. Geological Survey’s (USGS) North American Bird Phenology Program, w ramach którego prawie dwa tysiące osób przez internet współpracuje przy transkrybowaniu do bazy cyfrowej opisów obrączek ptaków migrujących na teren USA. Do kierunku citizen science zaliczyć można też z pewnością ruch public history, z inicjatywami takimi jak Story Corps.

Na oficjalnym blogu Amerykańskich Archiwów Narodowych (The National Archives) opublikowano niedawno notkę poświęconą możliwościom wdrożenia idei nauki obywatelskiej do działań tej instytucji. David Ferriero w swoim wpisie zastanawia się, jakie sfery pracy archiwów mogą być udostępnione wolontariuszom. Na pewno nie brakuje wciąż dokumentów do zdigitalizowania i opisania – Ferriero zadaje jednak pytanie, jak głęboko zintegrować można działania instytucji z działaniami wolontariuszy.

Otwarcie Archiwów na współpracę z archiwistami obywatelskimi to m.in. rezultat przyjęcia przez tę instytucję polityki otwartości i transparentności, wdrażaną w ramach Open Government Plan. Na razie – co przyznaje sam Ferriero – nie ma jeszcze gotowych scenariuszy związanych z realizacją idei citizen science w amerykańskich archiwach. Kolejne działania w tym kierunku będą kontynuacją strategii, w ramach której powstał już projekt Archives Wiki. Czy – podobnie jak archiwalne Wiki tworzone przez użytkowników archiwów – będą tak samo krytykowane przez część środowiska archiwistów?

Zob. też Archives 2.0 – katalog archiwów, które wdrożyły do swoich działań elementy strategii web 2.0

A seeming consensus about a definition for “citizen archivist” and the continued need for a different term (also, a brief discussion of one of the next big challenges facing archives)