Maria Antonina jako rozpustna lesbijka, czyli na czym polega siła mediów

Biografię Marii Antoniny autorstwa Antonii Froser można czytać poruszając się po wielu różnych tropach. Jednym z mniej widocznych, ale bardzo interesujących wątków opisywanej w tej książce historii żony Ludwika XVI jest dramatyczna klęska królowej w nierównej walce z rodzącą się potęgą prasy. Co więcej, klęska ta kilkaset lat później powtarza się, kiedy Maria Antonina staje się wygodną (bo bezbronną) ikoną ruchu LGTB.

Kiedy podczas obrad trybunału rewolucyjnego 14 października 1793 roku przesłuchujący Marię Hébert oskarżył ją o pollutions indécentes (nieprzyzwoite plugawienie) swojego syna Ludwika Karola, był to ostatni etap całego procesu tworzenia rzeczywistości przez paryską ulicę, inspirowaną przez licznie wydawane rewolucyjne tytuły. Poruszenie w i tak nieprzyjaznej dla Marii Antoniny sytuacji sprawy rzekomego kazirodztwa miało jeszcze bardziej zohydzić jej obraz w oczach Francuzów i było finałem całej linii oskarżeń o nadmierne seksualne rozpasanie, które miało nie omijać również przebywających w otoczeniu królowej kobiet. Dotyczyło to zwłaszcza księżniczki de Lamballe. Kiedy 2 września 1793 roku jej nadziana na długą pikę głowa obnoszona była wokół Temple (gdzie więziona byłą z rodziną Maria), rozhisteryzowany tłum chciał aby haniebna Antonina mogła złożyć ostatni pocałunek na tych ustach, które tak kochała.

Dramat Marii był tym większy, że przyłapany na masturbacji w celi (informacje do trybunału rewolucyjnego dostarczył więzienny dozorca) i całkowicie odseparowany od rodziny ośmioletni wówczas Ludwik Karol robił wszystko, żeby tylko przypodobać się nowym opiekunom. Potwierdził więc wszystkie oskarżenia, niespecjalnie zdając sobie sprawę z ich treści.

Oskarżeniami o seksualne wyuzdanie i rozwiązłość nikt specjalnie na francuskim dworze się nie przejmował. Ludwikowi XVI zarzucano wręcz brak kochanek, które za czasów panowania Ludwika XV miały tak ważną pozycję w Wersalu. Jednak lud Paryża (z inspiracji rewolucyjnych gazet) dowiadywał się nie o zdradach i niewierności, która mogłaby być tolerowana, ale o nieprzyzwoitym rozpasaniu seksualnym królowej, nie oszczędzającej nawet kucharzy i strażników królewskich komnat.

O ile kwestie skrajnie patologicznej seksualności Marii Antoniny stanowiły tylko element całego frontu oskarżeń wobec niej (najcięższym było oczywiście oskarżenie o zdradę na rzecz rodzinnej Austrii), to sprawa ta wiele lat po zabójstwie królowej nabrała całkowicie nowego charakteru. Można powiedzieć, że Maria stała się po raz drugi ofiarą wirtualnej rzeczywistości, stworzonej na łamach radykalnie niechętnej jej prasy. Oto w 1928 roku została wydana książka Radclyffe’a Halla Studnia samotności, w której Marii Antoninie przypomniano lesbijski związek z księżniczką de Lamballe. Dla homoseksualnego Geneta Maria Antonina była jedną z najważniejszych kobiet w historii (obok Marii Panny, Joanny d’Arc i Marii Skłodowskiej-Curie). Poeta, sam będący podrzutkiem, czerpał inspirację z faktu, że „Genet” było panieńskim nazwiskiem ulubionej pierwszej damy sypialnianej Mari Antoniny.. Wizję lesbijskich fantazji królowej przedstawił Genet potem w dramacie z 1947 roku zatytułowanym Pokojówki. Tak więc prawie 150 lat po swojej śmierci królowa stała się ikoną homoseksualistów, chociaż – jak udowadnia Antonia Fraser w cytowanej tu kilkukrotnie książce Maria Antonina. Podróż przez życie. relacje między Marią Antoniną a księżniczką de Lamballe miały jedynie głęboki, psychologiczny (a nie fizyczny) kontekst i trudno mówić o niej jako o tribade. Historia niesprawiedliwych oskarżeń zatoczyła koło. To, co miało świadczyć o deprawacji osoby królowej i stać się argumentem za jej śmiercią, po latach uznano za prawdę i nie tylko zaakceptowano, ale jeszcze uznano za cechę wartościującą pozytywnie. Wygrały bezapelacyjnie paryskie dzienniki i głos tłumu zbierającego się pod szafotem.

Za udostępnienie książki Antonii Fraser Maria Antonina. Podróż przez życie dziękujemy Wydawnictwu Twój Styl.